De Bibliotheek is geen opvoeder...
...of politiewaakhond, maar een onafhankelijke informatieverstrekker. Peter Kok,Sectordirecteur Publieke Dienstverlening, post deze week een bericht over het gebruik van internet in de bibliotheek.
In één van onze bibliotheekvestigingen kwam iedere dag een meisje van ongeveer 14 jaar één uur lang op internet zoeken. In de bibliotheek staan de computers op open plekken waar iedereen langsloopt en zicht heeft op wat iemand op internet doet. Het bleek dat dit meisje extremistische websites bezocht. Na een paar weken kwam haar vader aan de balie en vroeg of zijn dochter dagelijks in de bibliotheek op internet aan het zoeken was. Hij had het haar namelijk thuis verboden en wilde dat wij haar ook gingen verbieden om gebruik te maken van de PC’s in de bibliotheek. Daar hebben wij geen gehoor aan gegeven omdat een ouder de opvoedtaken niet aan de bibliotheek kan overdragen. Wij kunnen ook niet als politiewaakhond continu het PC-gedrag van onze klanten volgen. Als bibliotheek zijn wij een laagdrempelige, openbare instelling en kunnen wij klanten alleen een verbod opleggen als ze zich niet aan het huishoudelijk reglement houden. Daar staat niet in dat het bezoeken van bepaalde websites verboden is. Vrijheid van meningsuiting en privacy staan hoog in het vaandel. Dit betekent dat, net als in een internetcafé, bij het uitzetten van onze computers, de internethistorie wordt gewist.
In Amsterdam was onlangs ophef over het feit dat kinderen op de PC’s van de bibliotheek zo naar één van de vele sexwebsites op internet konden gaan. De PC’s in de bibliotheken zijn zo opgesteld passanten kunnen meekijken. Dit zorgt voor ‘sociale controle’ en vermindert de kans dat iemand ‘ongewenste’ websites bezoekt.
Ik denk dat het vooral de ouders zijn die de kinderen moeten opvoeden over hoe om te gaan met al die informatie op internet. Daarnaast besteden steeds meer scholen aandacht aan het gebruik van verschillende digitale media en de betrouwbaarheid van informatiebronnen. De bibliotheek geeft ook op scholen aan leerlingen èn docenten cursussen Mediawijsheid.
Ik vind dat de bibliotheek iedere klant behulpzaam moet zijn bij het zoeken naar de juiste informatie. Of het nu gaat om een kind dat een spreekbeurt heeft over olifanten of een kind dat een werkstuk maakt over de verschillende extremistische stromingen.
Ik ben benieuwd naar uw mening over dit vraagstuk.
2 reacties:
Dit vind ik een interessant punt. De bibliotheek is geen opvoeder … We maken onderscheid tussen volwassen gebruikers en kinderen. Opvoeding van kinderen is al lang niet meer de taak van ouders alleen, opvoeding is vermaatschappelijkt. Als organisatie zijn we geen eerstegraads opvoeders op dat punt ben ik het met je eens.
Maar de ik vind dat we wel opvoeden, alleen al omdat we kinderen onderstaande beperkingen ook al opleggen:
1) Kinderen kunnen met een jeugdpasje geen volwassen boeken lenen. Er is dus een leeftijdsclassificatie.
2) Games- voor zover we die hebben- werken met het PEGI systeem. Het Pan-European Game Information (PEGI) leeftijdsclassificatiesysteem is opgezet om Europese ouders te helpen weloverwogen beslissingen te nemen over de aankoop van computerspellen.
3) DVD’s hebben ook een leeftijdsclassificatie.
Er is veel te doen over de wifi-generatie of de grenzeloze generatie (zie ook het gelijknamige boek van Liesbeth Hop en Bamber Delver). Grenzeloos toegang tot internet, betekent voor de eerstegraads opvoeders verlies van controle. Angst is mijns inziens de kern van de oudervraag uit het voorbeeld. In de zeer nabije toekomst is de vraag op zich echter niet meer relevant. Dan kijken ze gewoon op hun I-Phone of zoeken ze een wifi-punt op waar ze alsnog doen wat ze willen. De grootste ontwikkeling de komende tijd en met een enorme impact op opvoeding.
Kinderen en jongeren zitten midden in hun identiteitsontwikkeling. Ze hebben ondersteuning nodig in het maken van keuzen. Normen en waarden zijn een onderdeel van identiteitsontwikkeling. Continu het pc gedrag van kinderen volgen, lijkt me inderdaad niet wenselijk. In die zin zijn we ook zeker geen eerstegraads opvoeders, eerder incidentele opvoeders. Maar wat doe je als een kind overstuur naar de balie komt na het bezoeken van een extremistische site? Of wat doe je als je vermoed dat er een loverboy meisjes benadert in of via jouw bibliotheek? Of nog erger, wat doe je als blijkt dat er een aanslag via je bibliotheek is voorbereid en je wel een waarschuwing hebt gehad van een vader? Dan probeer je mijns inziens hulp te bieden en pak je als vanzelfsprekend je rol als opvoeder. Als maatschappelijke organisatie heb je ook verantwoordelijkheid voor wat er zich afspeelt in je gebouw.
Hartelijk dank voor je bijdrage. Deze signalen zijn voor Bibliotheek Midden-Brabant aanleiding om na te gaan of we ons beleid hierover moeten heroverwegen en of we onze maatregelen moeten gaan aanscherpen.
Peter Kok
Een reactie posten